ارزیابی ریسک در کسب و کار ها
با قطعیت میتوان گفت که محیط کسب و کارها تحت تاثیر عدم قطعیت هایی است و برای مقابله و کاهش تاثیر آن بر تصمیم گیری مدیران، باید از روشهای مناسب برای ارزیابی ریسک و مدیریت ریسک در کسب و کار ها استفاده شود.
عدم قطعیت منشاهای مختلفی میتواند داشته باشد و دارد. بنابراین امروزه شناسایی ریسک، تحلیل ریسک، ارزیابی ریسک و مدیریت ریسک یکی از ویژگی های اصلی در هر کسب و کاری میباشد.
“ارزیابی ریسک و مدیریت ریسک” کسب و کارها نقش مهمی در تجارت سازمانها دارد. سازمانی که ریسکهای خود را درک میکند، میتواند درباره اقداماتی که ممکن است انجام دهد تصمیمی آگاهانه بگیرد، اینکه آیا ریسک را درمان کند، یا با آن کنار بیاید یا شاید خطر را به بیمه ارجاع دهد. سازمانی که خطرات پیش روی خود رامی داند در موقعیتی خوب برای مقابله با طوفان های تجاری قرار میگیرد.
به طور کلی اکثر شرکتهای کوچک و متوسط ارزیابی ریسک امنیت اطلاعات را بسیار جدی میگیرند. با این وضعیت، برخی سازمان ها قادر به پیش بینی خطرات امنیت اطلاعات خود نیستند. از این رو استاندارد ایزو مدیریت ریسک ایزو ۳۱۰۰۰ به شناسایی و مدیریت ریسکهای موجود در سازمان کمک میکند.
ارزیابی ریسک چیست؟
ارزیابی ریسک یک ارزیابی سازمان یافته از فضای کسب و کار، با هدف شناسایی و برطرف کردن ریسک‌ها و خطرات احتمالی است. هدف نهایی، تامین محیط کاری و کسب و کار است که برای همه‌ی کارمندان ایمن باقی بماند و هیچگونه خطری از هر لحاظی کسی را یا مقوله ای را تحدید نکند.
این ارزیابی از چند جهت برای کسب و کار بسیار مفید و با ارزش است، یک اینکه کمک میکند کارکنان در انجام وظایف روزمره ی خود در معرض خطرات ناگهانی نباشند. در برخی صنایع مانند ساخت و ساز که وظایف روزمره خطرناک هستند، ارزیابی باعث میشود که کارمندان با ایمنی بیش تری کار کنند همچنین از مشاغل در برابر مسئولیت و کمبود نیروی کار محافظت میکند.
ارزیابی ریسک چه کمکی به حفاظت از کسب و کار میکند؟
“ارزیابی ریسک” بخش مهمی از عملیات تجاری است، زیرا با اطمینان از عملکرد ایمن کارکنان، از آنها محافظت میکند. فرقی نمی‌کند که شما در صنعتی با ریسک بالا، مانند تولید، کار می کنید یا در یک دفتر معمولی، به هر حال، مهم است که کار فرمایان ارزیابی های ریسک را انجام دهند تا بتوانند مدیریت ریسک داشته باشند و از خطرات احتمالی آگاه شوند.
مراحل ارزیابی ریسک
- شناسایی ریسک ها و خطرات احتمالی
- تجزیه و تحلیل ریسک ها
- ارزیابی فراوانی و شدت ریسک
- بررسی راه کارها و پیشنهادات
- اجرای تکنیک منتخب
- نظارت بر نتایج به دست آمده
- ثبت داده ها و نتایج نهایی
ارزیابی ریسک در کسب و کار چند بار باید انجام شود؟
هیچگونه جواب واضحی برای این سوال که “ارزیابی ریسک” چند بار باید انجام شود وجود ندارد. این موضوع به متغیرهای متعدد و زیادی بستگی دارد از جمله: شرایط کسب و کار مربوطه ، شرایط صنعت، تغییرات در محیط کار، معرفی خطرات جدید در کسب و کار و … برای تعیین ضرورت و فراوانی این موضوع مهم باید از یک فردی که به موضوع مدیریت ریسک مسلط است و در این زمینه ماهر است، کمک گرفته شود.
بعد از اینکه متوجه شدید ارزیابی ریسک چیست، در ادامه به نحوه ارزیابی خواهیم پرداخت.
نحوه‌ی ارزیابی ریسک
قبل از شروع مرحله های ارزیابی از خودتان مطمئن شوید که فرق مابین ریسک ها و خطرات احتمالی را به خوبی درک کردید یا خیر. در حقیقت به هر چیزی در محیط کسب و کار که می تواند به فردی آسیب برساند، خطر گفته میشود.
ریسک احتمال آسیب دیدگی به دلیل خطر است. به عنوان مثال، اگر در محل کسب و کار شما مواد شیمیایی بدون برچسب دریک ظرف و بطری پلاستیکی زیر ظرف‌شویی وجود داشته باشد، مواد شیمیایی خطر به حساب می‌آیند و احتمال تماس فیزیکی کارمندان و کارکنان با مواد شیمیایی یک ریسک محسوب میشود.
یادگیری مراحل نحوه‌ی ارزیابی ریسک
1-در فضای کسب و کار خود گشت بزنید و ریسک ها و خطرات احتمالی را آنالیز و شناسایی کنید
بررسی و بازدید و گشت و گذار در تمامی نقاط فضای کاریتان و در نظر گرفتن خطرات احتمالی، از جمله فضاهای زیرزمینی، چاه های موجود در زمین، تجهیزات و موارد دیگر…
خطرات محل کسب و کار را می توان به ۴ دسته تقسیم کرد:
-خطر ذهنی: خطرات ذهنی که میتوان در ارزیابی ریسک بیان کرد شامل مواردی ازجمله خشونت، زورگویی و استرس است. در واقع هر چیزی که باعث شود محیط کار بیش از حد استرس زا یا خصمانه شود.
-خطر جسمی: خطرات جسمی ازجمله مواردی هستند که برای بدن سخت و طاقت فرسا هستند وی ا می توانند باعث صدمات جسمی شوند. مواردی مانند تجهیزات و ماشین‌آلات سنگین میتوانند خطرات جسمی ایجاد کنند.
-خطر بیولوژیکی: آسیب های زیستی شامل قرارگرفتن در معرض بیماریهای عفونی، مایعات خروجی ازبدن یا ضایعات بیولوژیکی هستند. این موارد اغلب در زمینه‌ی پزشکی در مشاغلی مانند پرستاری و مراقبتهای بهداشتی در منزل رخ میدهند.
-خطر مواد شیمیایی: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی از طریق پوست، ریه ها یا سایر اندام ها میتواند بسیار خطرناک باشد بنابراین، مواد شیمیایی خطرات خاصی را در محیط کار ایجاد می کنند پس با ارزیابی ریسک میتوان از این اتفاقات جلوگیری کرد.
در یک فضای اداری، در ارزیابی ریسک با بررسی سیم ها و کابل های در معرض خطر میتوان خطرات را پیدا کرد، در حالی که در یک فروشگاه خرده فروشی ممکن است خطرات منحصر به فردی، مانند آویز روی قفسه ها و قفسه بندی کالاها در اتفاع بالا، وجود داشته باشد. به طور کلی خطر در اکثر فضا های کاری وجود دارد بنابراین، انجام ارزیابی ریسک باید با صنعت و نیازهای خاص شما و کسب و کارتان متناسب باشد.
2- بررسی کارکنان و کارمندان و خطراتی که ممکن باعث آسیب آنها شود
دلیل مهم بودن و از جمعیت بررسی و آنالیز کارمندان در ارزیابی ریسک ؟
برای ارزیابی باید بر تمام کارمندان تمام وقت و پاره وقت یک مجموعه متمرکز شوید. ممکن است بعضی از کارمندان بیش از دیگران در معرض خطر باشند؛ بنابراین در مراحل ارزیابی ریسک، باید خطرات منحصر به فرد را برای کارگران جوان، خانم های باردار ، کارگران شیفت های مختلف کاری، به ویژه افرادی که شبکار هستند و افراد معلول، در نظر بگیرید.
3-چک لیستی تهیه کنید از ارزیابی که انجام دادید و اقدامات احتمالی و نتایج
بعد از “ارزیابی ریسک” و شناسایی خطرات ریسک و دانستن این موضوع که چه کسی می تواند بیش تر در معرض خطرها قرار گیرد، احتمال بروز هر خطر را تجزیه و تحلیل کنید. برای انجام این کار یافته های خود را مرور و تجزیه و تحلیل کنید، ریسک هر خطر را تعیین کنید، برای مثال، یک قطعه از تجهیزات سنگین موجود در این محل می تواند خطر جسمی داشته باشد، در حالی که کمبود نیرو ممکن است کارمندان را در معرض خطر ذهنی کار طاقت فرسا قرار دهد.
4-یافته های خود را ثبت کنید
برای تکمیل یافته های خود، آنها را در پرونده‌ی قابل اشتراکی ثبت و نگهداری کنید که درمورد خطرات و ریسک کارکنان اطلاعات شفافی را ارائه دهد. تکنیک ثبت اطلاعات معمولی به یادگیری نحوه‌ی ایجاد ماتریس ارزیابی ریسک نیاز دارد. «ماتریس ارزیابی ریسک» به شما کمک میکند تا با استفاده از دسته بندی هایی مانند، تاثیر و احتمال در مقیاس بسیار کم تا خیلی زیاد، به طور سیستماتیک خطرات را اولویت بندی کنید.
به کارگیری “ماتریس ارزیابی ریسک” بسیار با ارزش و مفید است و ارتباطات روشن و واضحی را ارائه میدهد که میتواند با کارمندان و افرادی که مسئول حل خطرات هستند، به اشتراک گذاشته شود.
در ماتریس ارزیابی ریسک میتوان ردیفها (تاثیر) ها را به صورت زیر دسته بندی کرد:
- “خیلی شدید : تاثیر مخرب بر وضعیت مالی، فعالیت های تجاری یا افراد در محل کار.”
- “شدید : تاثیر عمده بر وضعیت مالی، فعالیت های تجاری یا افراد در محل کار.”
- “متوسط : تاثیر بسیار محسوس بر وضعیت مالی، فعالیتهای تجاری یا افراد در محل کار.”
- “جزئی : تاثیر محسوس، اما جزئی بر وضعیت مالی، فعالیتهای تجاری یا افراد در محل کار.”
- “ناچیز : تاثیر بسیار کم یا ناچیزی بر وضعیت مالی، فعالیتهای تجاری یا افراد در محل کار.”
ستونها «احتمال وقوع» در ارزیابی ریسک میتوانند به این شکل باشند:
- “قطعی: احتمال بروز خطر تا حد زیادی وجود دارد.”
- “احتمالی: احتمال خطر تا حدی وجود دارد.”
- “امکان پذیر: خطر ممکن است رخ دهد.”
- “به ندرت: خطر ممکن است رخ دهد، اما احتمال آن زیاد نیست.”
- “غیرممکن: خطر ممکن است رخ دهد، اما در شرایط عادی احتمال آن وجود ندارد.”
5- ارزیابی ریسک را بررسی کنید و آنها را به روز کنید
هنگامی که متوجه شدید که “ارزیابی ریسک در کسب و کارها” دقیقا چه مقوله ای است، باید این موضوع را در نظر بگیرید و به آن هم توجه کنید که خطرات محل کسب و کار دائما و همیشه در حال تغییر هستند، بنابراین، مهم است که در صورت لزوم ارزیابی ریسک خود را مرور کنید و آنها را به روز رسانی کنید.
تغییر دادن در فرآیند کار و فعالیتهای روزمره کارمندان، معرفی تجهیزات یا مواد جدید و سایر متغیرها میتواند شما را ملزم کند که پرونده ی ارزیابی ریسک را مجددا بررسی کنید. علاوه براین بررسی پرونده به شما این امکان را میدهد که مطمئن شوید همه‌ی کارمندان، تمام وقت و نیمه وقت، تمام روشهای ایمنی مورد توافق در کارهای روزمره را به کار میگیرند. هنگام شناسایی خطرات جدید، مراحل ارزیابی ریسک باید به روز شود تا آن خطرات را منعکس کند.
اخذ گواهینامه ایزو معتبر و دریافت گواهینامه ایزو فوری با سیستم کاران
خدمات سیستم کاران در زمینه دریافت ایزو، مشاوره ایزو ، پیاده سازی و اخذ ایزو برای مشاغل مختلف است که منجر به گرفتن ایزو و دریافت ایزو معتبر میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی انواع گواهینامه ایزو می‌توانید از طریق شماره 79165-021 با ما در تماس باشید. کارشناسان حرفه ای و خبره ما آماده خدمات رسانی به شما عزیزان هستند .